Artur Mezglewski
Zachwyt laserowymi miernikami prędkości powoli mija, a demagogiczne twierdzenia, że wychwytują one wszystkie kategorie błędów, nie znajdują potwierdzeniach w badaniach empirycznych. Jednym z elementów mających wpływ na wartość błędu pomiarowego jest rozrzut spowodowany ruchem ręki operatora urządzenia. Spośród 29 biegłych sądowych opiniujących w sprawach z zakresu pomiarów prędkości w ruchu drogowym, tylko trzech uwzględnia w swoich opiniach ten rodzaj błędu. Co to oznacza? Ano to, że 26 z nich sporządza opinie nierzetelne…
Poniżej prezentujemy wyniki badań empirycznych przeprowadzonych w 2023 roku przez magistranta Politechniki Rzeszowskiej. Badania te wykazały, że w przypadku pomiaru wykonywanego z odległości 350 metrów, dywergencja wiązki pomiarowej oraz rozrzut spowodowany ruchem ręki operatora generują błąd o wartości ok. 3 metrów. Jeśli zatem w tym 3 metrowym polu celowania znajdzie się jakiś inny pojazd – impulsy spowodowane odbiciem wiązki od tego pojazdu zniekształcą wynik pomiaru na tyle, że będzie on całkowicie niemiarodajny.
Metodologia badań
Stanowisko pomiarowe zostało przygotowane zgodnie z instrukcją obsługi urządzenia UltraLyte 20-20 100 LR. Na końcu odcinka pomiarowego zamontowano tablicę rejestracyjną oraz listwę pomiarową.
Urządzenie Ult0ralyte 20-20, którego sprawność weryfikowana była przed każdym testami przewidzianymi w instrukcji obsługi. Na urządzeniu UltraLyte zamontowano nadajnik światła laserowego widocznego gołym okiem ważący około 10 gram. Wybór urządzenia emitującego światło lasera podyktowany był jego niską wagą, co było ważne, żeby nie zaburzyć odwzorowania pracy urządzenia.
Grupę badawczą stanowiły osoby w wieku od 18 do 45 lat. Celem każdej osoby z grupy badawczej było utrzymanie w czasie około 10 sekund wiązki lasera – jak najbardziej to możliwe – w środku tablicy rejestracyjnej.
Przeprowadzono 60 badań. Każda próba została nagrana, z każdego nagrania zaznaczono punkty skrajne i wyliczono kwadrat rozrzutu niedokładności ludzkiej ręki. Skrajne pomiary nie zostały ujęte w obliczeniach.
Wyniki badań
Wyniki badań przedstawia poniższa tabela
Dywergencja + rozrzut spowodowany ruchem ręki
| Odległość [m] | 100 | 125 | 150 | 200 | 250 | 300 | 325 | 350 | |
| Odchylenie [m] | 0,3 | 0,375 | 0,45 | 0,6 | 0,75 | 0,9 | 0,975 | 1,05 | |
| Rozrzut [m] | 0,543 | 0,679 | 0,815 | 1,087 | 1,358 | 1,63 | 1,766 | 1,901 | |
| Suma [m] | 0,843 | 1,054 | 1,265 | 1,687 | 2,108 | 2,53 | 2,741 | 2,951 |
Wnioski
Mierniki laserowe nie są urządzeniami idealnymi i mimo wprowadzenia wysoko zaawansowanej technologii laserowej wykonane nimi pomiary obarczone są błędem pomiarowym. Błąd ten powodowany jest m. in. zjawiskiem rozszerzenia wiązki lasera (dywergencji) oraz rozrzutem stanowiącym konsekwencję ruch ręki człowieka. I – o ile urządzenie pomiarowe nie jest zainstalowane na statywie, który pozwala w sposób precyzyjny wycelować wiązkę lasera w miejsce mierzonego obiektu – przy rozpatrywaniu prawidłowości pomiaru, należy doliczyć (cosinusowo) obliczone pole pomiaru.
Nieprecyzyjność celowania wiązką mimo największej staranności włożonej przez operatora urządzenia, oraz brak wiedzy, w którym konkretnym momencie pomiar został wykonany (nawet w urządzeniach rejestrujących obraz) sprawia, iż niektóre pomiary powinny zostać przyjęte przez operatora (sąd, biegłych etc.) za niewłaściwe lub obarczone zbyt dużym błędem pomiarowym.
Ze względu na konstrukcje urządzeń pomiarowych ani operator, ani inne osoby rozpatrujące prawidłowość pomiaru nie są w stanie w warunkach laboratoryjnych odwzorować realnego i faktycznego pola pomiaru. Im odległość mierzonego obiektu większa tym pole pomiaru z uwzględnieniem dywergencji oraz rozrzut ręki większe.
Za: Politechnika Rzeszowska, Wydział Mechaniczno-Technologiczny, inż. Marcin Kopyść, Badania skuteczności i błędów pomiarowych mierników prędkości – radary, lasery i lidary, Stalowa Wola 2023, s. 21-23.
Trzeba to powtórzyć że strzelacami. Oni są lepiej opanowani ale i tak wyjdą odychyly.
Badania mają być kontynuowane, ale innymi metodami – bardziej właściwymi dla metrologii. Autor zapowiada kontynuację zagadnienia na studiach doktoranckich.
Ok. To stary lti l20-20. A co z trucamII? TERAZ WIEKSZOSC KOMEND UZYWA TRUCAM 2
Badania przeprowadzono na 100LR, ale to zjawisko dotyczy WSZYSTKICH mierników liadarowych, które są używane przez operatora „z ręki” na odległość ponad 100 m.