Artur Mezglewski
Wojewódzkie sądy administracyjne w orzeczeniach podejmowanych w ostatnich tygodniach „masowo” zawieszają postępowania ze skarg o uchylenie decyzji o zatrzymanie prawa jazdy za przekroczenie prędkości w obszarze zabudowanym. To dobra wiadomość dla tych osób, których postępowania dopiero są wszczynane. Pojawia się bowiem realna szansa, że nie utracą dokumentu prawa jazdy.
Nie jest to jednak zbyt dobra wiadomość dla tych, którym prawo jazdy już zabrano. Sędziowie sądów administracyjnych odmawiają bowiem podejmowania kontroli czynności organów administracji publicznej w zakresie ustaleń faktycznych dotyczących prawidłowości pomiarów prędkości w ruchu drogowym. Nie wywiązując się ze swoich ustawowych obowiązków, czynią tym samym z sądownictwa administracyjnego zbędną fasadę w strukturach praworządnego państwa.
- Stan orzecznictwa sądów administracyjnych w sprawach o zatrzymanie prawa jazdy
Orzecznictwo sądów administracyjnych nie jest jednolite w przedmiocie kontroli decyzji administracyjnych o zatrzymaniu prawa jazdy. Zapadła pewna ilość wyroków odrzucających skargi – przy czym w centralnej bazie orzeczeń sądów administracyjnych z niewiadomych powodów usunięto uzasadnienia wyroków oraz informacje o podstawie prawnej zatrzymania prawa jazdy i stanie faktycznym spraw. Czyżby sędziowie wstydzili się własnych decyzji?…
W bazie widnieje tylko jeden kompletny wyrok odrzucający skargę, a mianowicie wyrok Wojewódzkiego Sądu w Gliwicach z dnia 21 kwietnia 2016 r. (sygn. II SA/Gl 92/16). Jako ciekawostkę można podać, że przewodnicząca składu orzekającego w powyższej sprawie aktualnie zawiesza postępowania w analogicznych przypadkach…
Postanowienia o zawieszeniu postępowań wydane zostały przez WSA w Łodzi w sprawach III SA/Łd 284/16 oraz III SA/Łd 148/16, WSA w Gliwicach w sprawach: II SA/Gl 215/16, II SA/Gl 215/16, II SA/Gl 192/16, WSA w Gorzowie Wielkopolskim w sprawie II SA/Go 293/16, a także WSA we Wrocławiu w sprawach III SA/Wr 16/16 oraz II SA/Wr 16/1.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach
Jako podstawa prawna zawieszenia wskazywany jest art. 125 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (p.p.s.a.). Na podstawie tego przepisu sąd może zawiesić postępowanie z urzędu, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania administracyjnego, sądowoadministracyjnego, sądowego, przed Trybunałem Konstytucyjnym lub Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Sądy z urzędu biorą pod uwagę, że na skutek wniosku Prokuratora Generalnego z dnia 18 września 2015 r. oraz wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 17 września 2015 r. zostało wszczęte postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym i prowadzone jest pod wspólną sygn. akt K 24/15 w przedmiocie stwierdzenia niezgodności z Konstytucją przepisów o zatrzymaniu prawa jazdy.
Powyższa „tendencja” daje nadzieję tym kierowcom, których postępowania administracyjne o zatrzymanie prawa jazdy są dopiero wszczynane (i którzy nie dali sobie zabrać prawa jazdy policjantowi na drodze). Wprawdzie art. 125 § 1 pkt 1 p.p.s.a., który stanowi podstawę zawieszania postępowania przed sądami administracyjnymi nie ma zastosowania w postępowaniach administracyjnych, prowadzonych przez starostów oraz samorządowe kolegia odwoławcze, jednakże analogiczną podstawę prawną zawieszenia postępowania znajdziemy w art. 97 § 1 pkt 4 k.p.a. Należy zatem na tej podstawie wnosić do starostów o zawieszenie postępowania do czasu wydania przez Trybunał Konstytucyjny orzeczenia w sprawie K 25/15. W uzasadnieniu należy powołać się na liczne orzeczenia sądów administracyjnych w tej mierze.
2. Obstrukcja sądów administracyjnych
Decyzje o zawieszeniu postępowania, o których była mowa powyżej pewnie ucieszą wielu kierowców, jednakże nie radują piszącego te słowa. Otóż sądownictwo administracyjne we wszystkich – bez wyjątku – postępowaniach nie uwzględnia podstawowej zasady postępowania administracyjnego – zasady prawy obiektywne (materialnej). Ujmując rzecz lapidarnie, w sądownictwie administracyjnym przyjmuje się, że podstawą zatrzymania prawa jazdy jest… pismo z komendy policji, a nie sam fakt popełnienia czynu polegającego na przekroczeniu prędkości o określoną wielkość. Ujmując rzecz jeszcze dosadniej, można powiedzieć tak: sędziowie sądów administracyjnych uważają, że jeżeli złośliwy policjant wyśle do starosty nie odpowiadające prawdzie zawiadomienie, że Kowalski przekroczył w prędkość o ponad 50 w Krakowie, to prawo jazdy Kowalskiemu należy zabrać – nawet w przypadku, gdy Kowalski przebywał tego dnia w Szczecinie…
Nieco obszerniej rzecz jest wyłuszczona w poniższym wniosku Stowarzyszenia Prawo na Drodze do Rzecznika Praw Obywatelskich.
